Σάββατο 17 Ιανουαρίου 2015


 Το πνεύμα της εποχής: Αυτοβιογραφικά Συστήματα
στην Art Athina 2015, Πλατφόρμες, Ρ6
Επιμέλεια, εισαγωγικό κείμενο: Εμμανουήλ Μαυρομμάτης

Η έκθεση Αυτοβιογραφικά Συστήματα είναι στους αντίποδες της έκθεσης Διαδικασίες/Συστήματα την οποία είχα οργανώσει στην Αθήνα, το 1976. Η έκθεση εκείνη ήταν και η πρώτη μου επιμέλεια (΄Οπυ Ζούνη, Μιχάλης Κατζουράκης, Γιάννης Μίχας, Γιάννης Μπουτέας, Μπία Ντάβου, Ναυσικά Πάστρα, Παντελής Ξαγοράρης) και είχε ως κεντρική ιδέα την αναζήτηση των καλλιτεχνών να επικοινωνήσουν μεταξύ τους μέσω κοινών αναλυτικών, μαθηματικών, γεωμετρικών, κατασκευαστικών, χρωματικών συστημάτων που εξηγούσαν αυτά τα ίδια, στην κάθε καλλιτεχνική πράξη, τους διαφορετικούς τρόπους της χρήσης τους. Τα χρόνια 1960-1980, ήταν τα χρόνια της ομαδικής εργασίας, των καλλιτεχνικών κινημάτων, των διακηρύξεων, των μανιφέστων, των κάθε μορφής συνεργασιών. Σήμερα, 39 χρόνια μετά, το περιβάλλον της τέχνης έχει αλλάξει. Δεν λειτουργούν κινήματα τέχνης, διακηρύξεις, ομαδικές εργασίες ως προτάξεις ιδεολογιών και ως αναζητήσεις επικοινωνίας μέσω ιδεολογικών συμπτώσεων. Οι καλλιτέχνες εργάζονται ο καθένας μόνος του αναζητώντας ο καθένας, στη δική του πλέον αποκλειστικά σύσταση, τον κορμό του δικού του συστήματος το οποίο συγκροτεί εσωτερικά χωρίς τη στήριξη σε ένα άλλοθι ιστορικής κοινότητας με τους άλλους. Η έκθεση Αυτοβιογραφικά Συστήματα (Ιωάννα Ασσάνη, Ανδρέας Βούσουρας, Μάρω Καραγκουνάκη, Ευσεβία Μιχαηλίδου, Θανάσης Πάλλας, Ξενής Σαχίνης, Αγγελος Σκούρτης, Βαρβάρα Σπυρούλη, Γιώργος Τσακίρης) θα ήθελε να ολοκληρώνει αυτό τον κύκλο. Tο πέρασμα από τις κοινωνικές ιδεολογίες των χρόνων 1960 στις ατομικές ιδεολογίες των χρόνων 2000, εννοεί παράλληλες λειτουργίες που ερευνούν η κάθε μια τη δική της σύσταση, το δικό της κορμό, αλλά απλά συμβιώνουν -δεν αγγίζονται. Είναι το πνεύμα της εποχής. 


Ανάλυση

Η έκθεση αυτή εννοείται ως ένα σύστημα του οποίου αναπτύσσονται οι διαδοχικές λογικές συνέπειες. Δύο είναι οι βασικές κεντρικές ιδέες της έκθεσης: Η μία ιδέα είναι ότι η καλλιτεχνική εργασία γίνεται αντιληπτή από τον ίδιο τον καλλιτέχνη - δημιουργό της, ως προς τη λογική που έχει εγκαταστήσει και ως προς τα συστήματα τέχνης στα οποία αναφέρθηκε η λογική του, κατά την εκάστοτε εγκατάσταση. Η άλλη ιδέα είναι ότι η καλλιτεχνική εργασία γίνεται αντιληπτή από τον ερευνητή - θεωρητικό, θεατή της ως προς τις αναφορές που εκείνος της προσάπτει και είναι σχετικές ή με καλλιτεχνικά, ή  θεωρητικά, ή μεθοδολογικά, φιλοσοφικά, κοινωνικά συστήματα, ή με την οποιαδήποτε αναμεταξύ τους σύνθεση, -εκείνη που ο ίδιος αποδίδει στην εργασία, μέσα από ένα επίσης λογικό σύστημα.

Στην πράξη εννοούνται δύο λογικές οι οποίες είτε ταυτίζονται, είτε διίστανται, ή συγκρούονται. Αυτές είναι οι βασικές θέσεις της έκθεσης με όλες τις ενδιάμεσες αποχρώσεις τους. Ως κεντρικός άξονας είναι η ιδέα ότι εκείνο το οποίο δίνεται από τον καλλιτέχνη (το έργο ως αξίωμα) επιδέχεται να γίνει αντιληπτό είτε ως μόνη την εσωτερική του, από τον καλλιτέχνη, αξιολόγηση -ως προς τα δικά του θεωρήματα- είτε ως προς την οποιαδήποτε εξωτερική αξιολόγηση, ως προς τα δικά της θεωρήματα, ή ως μια ανάλυση των σχέσεών τους και των ενδεχόμενων συνθέσεων αυτών των θεωρημάτων, -των εσωτερικών και εξωτερικών.

Η έκθεση δίνεται συνεπώς ως άσκηση και ως πρόβλημα. Δεν είναι μια έκθεση καταφατική. Είναι η έκθεση η ίδια, ένα ερώτημα. Στην πράξη απεικονίζει, με τον τρόπο με τον οποίο εκθέτει τα συμπεράσματα της, μια συστατική λειτουργία: μέχρι ποιο σημείο ο καλλιτέχνης είναι σε θέση να δει, από τη δική του, μοναδική πλευρά (εφόσον εκθέτει ο καλλιτέχνης και όχι οι θεωρητικοί του), την εσωτερική και την εξωτερική οπτική, τη δική του και των άλλων ταυτόχρονα, του κρινόμενου και του κριτή, του καλλιτέχνη και του θεωρητικού; Η σύνθεση θα ήταν το έργο, αν ο καλλιτέχνης είχε τη δυνατότητα να καλλιεργήσει ένα τρίτο βλέμμα που θα αναλάμβανε να επιδείξει πρακτικά, υλικά ή θεωρητικά, το συσχετισμό του Εαυτού και του Άλλου και τις επιδιορθώσεις του ή τις ενδεχόμενες αναθεωρήσεις του. Οι επιδιορθώσεις / αναθεωρήσεις είναι επίσης το έργο. Ο συσχετισμός θα ήταν η σύνθεση, ένα ψυχρό έργο, μια λογική του έργου, ένα καθεαυτό, ανεξάρτητο από την αξιολογική κρίση. Η έκθεση καταπολεμά την αξιολόγηση. Όλα είναι ισότιμα, ως προς την εκάστοτε διατύπωση της λογικής τους. Το πρόβλημα είναι η διατύπωση: πώς θα κατορθώσει κάποιος τη διατύπωση μέσα από συνεπή όμως, μεταξύ τους στάδια, που να δικαιολογούν την ανάγκη της, ως πράγματι αναπόφευκτη;



Αναρτήθηκε από στις